Regelmatig stellen jullie mij de vraag of ik boeken kan aanbevelen over rouw. Het taboe dat op rouw rust wordt stilaan minder groot en jullie gaan meer en meer zelf op zoek naar inzichten in jullie eigen rouwproces. Misschien wil je je rouwproces beter begrijpen? Of mogelijk wil je graag weten wat er omgaat in het hoofd van je ouders, je partner, je kind,… Het kan ook zijn dat je op zoek bent naar een houvast en graag wil weten of je het wel goed doet, dat rouwen. Boeken over rouwverwerking kunnen dan zeker helpen.
Soorten boeken over rouwverwerking
Er bestaan veel boeken over rouw die jou zowel informatie als erkenning en herkenning kunnen geven.
Veel boeken gaan over een eigen verlies- en rouwervaring van de auteur. Schrijven werkt therapeutisch en veel mensen schrijven tijdens hun rouwproces hun gevoelens neer. Na het verlies van een geliefde groeit ook vaak de angst dat herinneringen zullen vervagen. Daarom gaan mensen herinneringen neerschrijven, om er zeker van te zijn dat ze ze nooit zullen vergeten. In de eerste plaats doen ze dit voor zichzelf, maar soms worden ze nadien ook gepubliceerd in een boek. De auteur beschrijft dan vaak zijn emoties en inzichten tijdens zijn rouwproces. In deze boeken vind je als rouwende vaak veel herkenning in de verhalen die je leest.
Daarnaast bestaan er ook veel boeken die het rouwproces meer algemeen beschrijven en je zo handvatten aanreiken om je te helpen rouwen.
Weet wel dat elk rouwproces uniek is, zo uniek als een vingerafdruk.
Er bestaat geen goed of fout, het is belangrijk goed naar jezelf te luisteren en voor jezelf te blijven zorgen.
In de oudere rouwliteratuur wordt rouwverwerking gezien als een universeel en uniform proces*. Deze visie op rouwverwerking wordt ondersteund door de 2 meest bekende rouwmodellen, nl de Fasetheorie van Elisabeth Kübler-Ross** en het Takenmodel van William Worden***.
Deze modellen zijn zeker niet volledig fout maar worden vaak fout gebruikt. Ze houden het idee in stand dat rouw eindig is, dat het een probleem is dat opgelost moet worden. Maar ondertussen weten we dat dat niet helemaal klopt.
Het universele rouwproces bestaat niet, elk rouwproces is anders. Ik spreek dagelijks vrouwen in mijn praktijk die een zwaar verlies meemaakten. Nooit kwam ik 2 personen tegen die op dezelfde manier rouwden. Rouw is een proces dat zich ons leven lang ontwikkelt en ons maakt tot wie we zijn.
Waarom lezen je helpt in je rouwproces
Voor de ene kan het helpend zijn om over het rouwproces van een ander te lezen, iemand anders komt dan weer graag meer te weten over de theoretische benadering van rouwprocessen.
Sowieso geeft lezen je nieuwe inzichten. Het brengt herkenning en geeft erkenning aan datgene wat jij nu voelt.
Lezen kan ervoor zorgen dat jouw proces (weer) in beweging komt of in beweging blijft. Om die reden lees jij nu mogelijk ook dit blogbericht.
Door te lezen over rouw is het mogelijk dat je (opnieuw) begint te dromen over je overleden geliefde. Schrik daar niet van, dat is zeker niet slecht. Integendeel, het toont aan dat je weer op een andere manier stukjes aan het verwerken bent en dat je stapjes aan het zetten bent in je rouwproces.
Voel je je aangetrokken tot een bepaald boek? Spreekt de titel je aan? Sluit de korte inhoud aan bij wat jij denkt of ervaart? Dan is dat boek geschikt voor jou. Laat je niet leiden door de geldende maatschappelijke mythes over rouw. Jouw proces is uniek en jij voelt wat je nodig hebt om jouw pijn te verzachten.
* Men gaat ervan uit dat iedereen na een overlijden hetzelfde proces doorloopt binnen dezelfde tijd. Kort na een verlies is de emotionele pijn het grootst en deze wordt steeds minder. Het is belangrijk dat je de negatieve emoties die horen bij een rouwproces, ervaart en zoveel mogelijk uit. De emotionele band met je geliefde moet je loslaten zodat je je rouwproces zo snel mogelijk kunt afronden en zodat je weer de oude kunt worden.
** Volgens het fasemodel van Elisabeth Kübler-Ross doorlopen rouwenden 5 fasen om het verlies uiteindelijk te kunnen accepteren (ontkenning, woede, onderhandelen, depressie, aanvaarding)
*** Daar waar het rouwmodel van Kübler-Ross een passief karakter heeft en spreekt over fasen waar een rouwende doorheen gaat, spreekt het rouwmodel van William Worden over rouwtaken. Volgens dit model moet de rouwende 4 taken afwerken om zijn of haar rouwproces goed te doorlopen (aanvaarden van de realiteit, de pijn van het verlies voelen en emoties uiten, je aanpassen aan je nieuwe leven , zonder de overledene, je dierbare emotioneel een plek geven).